استفاده از سیستم آبیاری قطره ای در کشت برنج

اکثر برنج تولید شده در سطح جهانی در زمین هایی کشت میشود که به صورت غرقابی ابیاری میشوند ، اما میتوان به غیر از این روش، روش های کشت و آبیاری دیگری را جایگزین کرد. مزارع با آبیاری به روش غرقابی یک راه موثر برای کاهش علف­های هرز و دیگر آفات هستند و در واقع یکی از مزیت­های اصلی این روش نسبت به دیگر روش­ها همین است. اما خوب است این نکته را در نظر گرفت که استفاده از منابع اب شیرین برای این روش بسیار زیاد بوده و به بقیه مصارف لطمه میزند،. با توجه به تخمین این که کشت برنج تحت شرایط غرقابی ۳۰ تا ۴۵ درصد از آب شیرین جهان را مصرف می‌کند، یک راهکار مناسب برای کاهش مصرف آب در برنج میتواند در کاهش مصرف آب خیلی موثر باشد. محققین در نقاط مختلف جهان روش هایی برای کشت هوازی برنج ارایه داده­اند (کشت برنج به صورتی که برنج همیشه در حالت غرقاب نباشد را کشت هوازی گویند)، برخی از محققان در حال ارزیابی هزینه‌ها و فواید کشت برنج در شرایط هوازی هستند که برنج در خاک غیراشباع رشد می‌کند. کشت هوازی از آب کمتری برای رشد محصول استفاده می‌کند. برای این منظور تحقیقات فراوان بر روی کشت برنج با سیستم ابیاری بارانی و یا تر و خشک کردن متناوب انجام شده است. کاهش مصرف آب می‌تواند حتی با استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، انجام شود. آبیاری قطره­ای، هم تبخیر را محدود می‌کند و هم کاربرد دقیق آب و کود را قادر می‌سازد. استفاده از آبیاری قطره‌ای در برنج یک رویکرد نسبتا جدید مدیریتی است و هنوز تحقیقات به صورت گسترده بر روی این روش  انجام نشده است. محققان علاقمند به کاهش مصرف آب برای تولید برنج، روش‌های مرسوم کشت هوازی و سیستم‌های آبیاری قطره‌ای را مورد ارزیابی قرار داده‌اند.

آزمایش‌های میدانی در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ توسط Parthasarathi در دانشگاه کشاورزی تامیل نادو هند انجام شد، ایشان عضو ASA هستند، این تحقیق را در بخشی از رساله دکتری خود انجام داد. این آزمایش به مقایسه روش‌های مرسوم کشت هوازی به یک سری از تیمارهای آبیاری قطره‌ای پرداخته‌است. تیمارهای آبیاری شامل ترکیبی از سه فاصله جانبی (۰.۶، ۰.۸ و ۱.۰ متر)، دو دبی قطره‌چکان (۰.۶، ۱ لیتر در ساعت)و دو روش آبیاری سطحی (قطره ای سطحی و قطره ای زیر سطحی در عمق ۱۵ سانتی‌متری)بودند. عملکرد برنج، رشد گیاه، طول ریشه و … اندازه‌گیری شدند. به طور کلی، استفاده از آبیاری قطره‌ای منجر به کاهش ۵۰ درصدی آب و افزایش ۲۹ درصدی عملکرد برنج در مقایسه با کشت مرسوم  شد. از ۱۲ تیمار آبیاری قطره‌ای ایجاد شده، تیمار آبیاری قطره‌ای زیر سطحی با فاصله  ۰.۸ سانتی­متر لاترال ها از هم و دبی یک لیتر بر ساعت دارای بهترین عملکرد را از نظر رشد، فیزیولوژی و عملکرد برنج داشت.  به نظر می‌رسد آبیاری قطره‌ای طول و تراکم ریشه را افزایش دهد که متعاقبا رشد اندام‌های هوایی را افزایش می‌دهد. Parthasarathi نوشت که در کشت هوازی برنج تحت ابیاری زیر سطحی افزایش دوبرابری بهره وری را داریم . همچنین اشاره کرد که در مناطقی که کشت برنج با مصرف زیاد آب همراه است و یا در مناطقی که استفاده ببیش از حد منابع آب زیر زمینی را داریم از این روش میتوان استفاده کرد. و این امر باعث بالا بردن عملکرد برنج و همچنین بهره وری آن شود و باعث میشود کشاورزان بتوانند سیستم کشت خود را تغییر دهند. Parthasarathi فاصله جانبی 0.8 متر لاترال­ها از همدیگر را پیشنهاد داد و گفت که میشود در بقیه محصولات هم استفاده کرد.

در جدول پایین یک مقایسه بین روش ابیاری مرسوم (غرقابی) و قطره ای در ایالت­های مختلف آورده شده است. نتایج مختلف عملکرد بالاتر در آبیاری قطره ای نسبت به آبیاری غرقابی را نشان داد.

نویسنده: طاها معارفی